Nghệ thuật ánh sáng là một khái niệm đã quá quen thuộc với giới thiết kế kiến trúc và nội thất. Sử dụng ánh sáng đúng cách sẽ mang lại hiệu quả to lớn đến thẩm mỹ và sức khỏe cảm xúc trong con người. Hãy cùng Nhà Việt Group tìm hiểu kỹ hơn về bộ môn nghệ thuật độc đáo này trong thiết kế kiến trúc nhé!
Nghệ thuật ánh sáng trong kiến trúc là gì?
Ánh sáng là một thành phần của không gian kiến trúc, nó có thể xuất phát từ nguồn sáng tự nhiên hoặc nhân tạo, thông qua sự tính toán của các KTS để mang vào từng không gian cụ thể. Ngoài khả năng cung cấp ánh sáng cho không gian sống, nghệ thuật ánh sáng còn được biết đến với nhiều hiệu ứng thị giác đẹp mắt tác động trực tiếp đến cảm nhận của con người.
Nghệ thuật ánh sáng trong kiến trúc được nhắc đến với những thuật ngữ như cường độ, màu sắc, hướng chiếu, độ phân tán…Mỗi yếu tố của ánh sáng đều có những ý nghĩa riêng và trực tiếp tác động đến cảm nhận về không gian sống. Ánh sáng tồn tại rất nhiều điều thú vị và độc đáo, chính bởi vậy, nó đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận của giới thiết kế kiến trúc trong định hướng thiết kế không gian nhà ở.
Phân loại nguồn sáng trong kiến trúc
Nghệ thuật ánh sáng trong kiến trúc xuất phát từ hai nguồn ánh sáng chính bao gồm: Ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo. Mỗi nguồn sáng đều có những giá trị riêng và được sử dụng linh hoạt trong các không gian.
Ánh sáng tự nhiên có nguồn sáng từ mặt trời, trăng hoặc sao, đây là nguồn năng lượng tự nhiên rất tốt và được ưu tiên sử dụng cho hầu hết các không gian. Tuy nhiên, do đặc thù tự nhiên nên con người không thể trực tiếp điều chỉnh tác động của nguồn ánh này trong kiến trúc. Hơn nữa, chúng ta cũng không thể sử dụng được năng lượng ánh sáng này trong mọi thời điểm, đặc biệt là vào ban đêm.
Ánh sáng nhân tạo là một khái niệm khá phổ biến cà được sử dụng rất nhiều trong nghệ thuật ánh sáng nói chung. Đây là nguồn sáng do chính con người tạo ra và có thể điều chỉnh và biến tấu vô cùng đa dạng. Loại ánh sáng này tồn tại rất nhiều đặc điểm khác nhau từ màu sắc, hướng sáng, cường độ sáng, vì vậy mà chúng được sử dụng linh hoạt trong tất cả các không gian kiến trúc.
Vai trò của nghệ thuật ánh sáng trong kiến trúc
Nghệ thuật ánh sáng mang đến rất nhiều lợi ích cho nhà ở nói riêng và các công trình kiến trúc nói chung. Sử dụng ánh sáng hiệu quả sẽ có tác dụng tích cực cho thiết kế kiến trúc cả về giá trị thẩm mỹ và cảm xúc.
Về thẩm mỹ, ánh sáng không chỉ giúp cho không gian được chiếu sáng mà còn có tác dụng thổi hồn cho nó trở nên nổi bật và thu hút hơn. Ánh sáng tập trung tại các vị trí đặc biệt có thể làm nổi lên đường nét và thiết kế ở của vị trí đó. Sử dụng nghệ thuật ánh sáng có thể tạo nên các hiệu ứng thị giác đẹp mắt cho không gian, tạo điểm lồi, lõm vô cùng ấn tượng.
Về mặt sức khỏe cảm xúc, nghệ thuật ánh sáng có tác động đa chiều lên sức khỏe và cảm nhận của con người. Ánh sáng tự nhiên vốn mang một nguồn năng lượng sinh học tươi mới giúp cho tinh thần con người thoải mái, sáng khoải và tràn đầy sức sống. Ngoài ra, màu sắc và cường độ thay đổi tuần hoàn từ nguồn sáng này cũng mang đến những trải nhiệm cảm xúc đa sắc màu. Nếu ánh sáng của bình minh là hình ảnh của sự tươi mới, tỉnh táo, khơi dậy một nguồn cảm xúc tích cực cho ngày mới thì sắc đỏ cam trong hoàng hôn lại là một hướng đi mới của cảm xúc, thứ cảm giác thư thái, lãng mạn và tĩnh lặng của tâm hồn. Sự đa dạng về màu sắc và cường độ trong ánh sáng nhân tạo cũng mang đến cho con người rất nhiều xúc cảm khác nhau. Mỗi màu sắc ánh sáng biểu thị một ý nghĩa khác nhau, ánh đỏ tượng trưng cho cảm giác kích thích sôi động, ánh vàng cho sự lạc quan, tươi vui, hay màu xanh lá như là biểu tượng cho sự dịu nhẹ, thư thái.
=> Xem thêm: Phong thủy xây nhà – Những điều bạn nhất định phải biết
Vận dụng ánh sáng trong thiết kế nhà ở
Với sự đa dạng từ nguồn sáng, màu sắc cũng như sắc độ ánh sáng, việc vận dụng ánh sáng trong kiến trúc trở thành một bộ môn nghệ thuật đúng nghĩa mà không phải ai cũng có thể chinh phục. Nghệ thuật ánh sáng đòi hỏi người thiết kế phải có sự am hiểu sâu xa và tường tận về ý nghĩa và tác dụng của từng loại ánh sáng, từ đó đưa nó vào không gian một cách tinh vi nhất.
Ánh sáng được sử dụng trong kiến trúc nhà ở thường tập trung phát triển dựa trên các yếu tố cốt lõi sau:
Khai thác tối đa ánh sáng tự nhiên là tiêu chí hàng đầu.
Không chỉ mang đến nhiều tác dụng sinh học, cảm xúc và thẩm mỹ, sử dụng hợp lý nguồn sáng này có giúp gia chủ tiết kiệm rất nhiều chi phí vận hành. Nghệ thuật ánh sáng tự nhiên với màu sắc chân thật giúp cho không khí trong lành, tạo cảm giác thoáng đãng và tươi mới hơn cho không gian. Để tự do điều chỉnh nguồn sáng tự nhiên, các KTS thường kết hợp cùng các chi tiết thiết kế khác như cửa sổ, rèm cửa, hệ lam che nắng hay hàng rào cây xanh…Các yếu tố này sẽ giúp ánh sáng tự nhiên trở nên hài hòa hơn.
Kết hợp ánh sáng tự nhiên với ánh sáng nhân tạo
Kết hợp ánh sáng tự nhiên với ánh sáng nhân tạo để đảm bảo cân bằng nguồn sáng trong nhà. Đây là điều mà các KTS luôn có sự tính toán kỹ lưỡng trong từng cách đặt để trong từng góc cạnh của mỗi công trình. Ánh sáng nhân tạo có đáp ứng nhu cầu sử dụng linh hoạt và chủ động hơn, đặc biệt là trong không gian kín thiếu sáng.
Phân bổ ánh sáng hợp lý và đồng đều
Ánh sáng được phân bổ đều trong các không gian, đặc biệt là các không gian có tần suất sử dụng cao. Việc phân bổ ánh sáng đều giúp cho không gian được phủ sáng toàn diện giúp cho con người có được cảm giác dễ chịu và thoải mái hơn khi sinh hoạt.
Lựa chọn ánh sáng tương thích với các chức năng
Ánh sáng được lựa chọn phù hợp với khác không gian chức năng với những tác động khác nhau trên giá trị thẩm mỹ và cảm xúc, điều này được áp dụng rõ ràng với ánh sáng nhân tạo. Điển hình như phòng làm việc thường sử dụng ánh sáng trắng dịu mát để nâng cao sự tập trung, ngược lại thì phòng ngủ sẽ sử dụng ánh sáng vàng để tạo cảm giác dễ chịu, thư thái hơn.
Phân bổ ánh sáng phù hợp với không gian
Nghệ thuật ánh ánh nên được phân bổ một cách phù hợp với phong cách kiến trúc, với nội thất và các yếu tố khác của không gian. Dựa trên đặc điểm của tổng thể không gian kiến trúc, các KTS sẽ lựa chọn ánh sáng theo màu sắc và cường độ sao cho đồng điệu với không gian trung của ngôi nhà.
Như vậy, nghệ thuật ánh sáng trong không gian kiến trúc tồn tại rất nhiều giá trị độc đáo và thú vị. Không chỉ mang đến vẻ đẹp thẩm mỹ, ánh sáng trong thiết kế kiến trúc còn là một nhân tố thúc đẩy những cảm xúc đa sắc màu trong con người. Những cảm giác chân thận và tự nhiên trong không gian sống là một trải nghiệm đáng quý cho mỗi người.
=> Xem thêm:
